De Hovawart is een veelzijdige en intelligente Duitse hondenras dat bekend staat om zijn waakzaamheid en toegewijde aard. Oorspronkelijk gefokt als waakhond op boerderijen, blinkt de Hovawart uit als zowel familiehond als werkhond. Het ras is middelgroot tot groot, met een krachtige bouw en een dichte, halflange vacht die bescherming biedt tegen verschillende weersomstandigheden. De Hovawart is loyaal aan zijn gezin en reageert voorzichtig maar vriendelijk tegenover vreemden. Het is een actieve hond die genoeg beweging en mentale uitdaging nodig heeft om gelukkig te zijn. Met de juiste opvoeding en socialisatie is de Hovawart erg geschikt voor gezinnen met kinderen en andere huisdieren. Het ras staat bekend om zijn gehoorzaamheid, intelligentie en sterke beschermingsinstinct, waardoor het ook uitermate geschikt is als waakhond.
De Hovawart is een middelgrote tot grote hondenras dat oorspronkelijk afkomstig is uit Duitsland. Wat deze hond bijzonder maakt, is dat hij oorspronkelijk gefokt werd als waak- en werkhond op boerderijen. Hierdoor heeft de Hovawart een waakzaam, toegewijd en beschermend karakter ontwikkeld. Zijn naam betekent letterlijk 'hoeder van het erf', wat perfect aansluit bij zijn oorsprong en zijn beschermende aanleg.
De vacht van de Hovawart is lang en kan voorkomen in drie officiële kleuren: blond, zwart en zwart-blond. De vacht vereist regelmatig borstelen om klitten en vuil te voorkomen, met name bij honden die veel buiten zijn. Ondanks zijn weelderige vacht is de Hovawart vrij gemakkelijk te onderhouden dankzij zijn zelfreinigende eigenschappen. Hovawarts staan bekend om hun robuustheid en natuurlijke gezondheid, hoewel heup- en gewrichtsproblemen (zoals heupdysplasie) wel kunnen voorkomen.
Qua karakter is de Hovawart intelligent, leergierig, en heeft hij een sterk ontwikkeld rechtvaardigheidsgevoel. Hij is zeer loyaal tegenover het gezin, maar kan terughoudend zijn naar vreemden toe. Hierdoor is het belangrijk om goed te socialiseren vanaf jonge leeftijd. Met kinderen is de Hovawart doorgaans zachtaardig en beschermend, maar door zijn kracht en energieniveau is supervisie met jonge kinderen aan te raden.
De Hovawart heeft een goed uithoudingsvermogen en houdt ervan om actief bezig te zijn. Lange wandelingen, tracking, mantrailing en andere hondensporten zijn uitermate geschikt. Hij is zelfstandig van aard, wat betekent dat hij duidelijke leiding en consequente opvoeding nodig heeft, zonder harde hand. Bij voorkeur leeft deze hond in een huis met voldoende ruimte en een grote tuin waar hij vrij kan bewegen. Een appartement is minder geschikt, tenzij er dagelijks veel en intensief gewandeld wordt.
Al met al is de Hovawart een veelzijdige metgezel die goed tot zijn recht komt bij actieve baasjes die hem als volwaardig lid van het gezin willen opnemen en tijd willen investeren in zijn opvoeding en training.
De Hovawart is een middelgrote tot grote hondenras die bekend staat om zijn evenwichtige en krachtige uiterlijk. Het lichaam is iets langer dan hoog, wat bijdraagt aan een rechthoekig silhouet. Reuen hebben doorgaans een schofthoogte van 63 tot 70 centimeter en teven iets kleiner, tussen de 58 en 65 centimeter. Het gewicht varieert meestal van 25 tot 40 kilogram, afhankelijk van geslacht en lichaamsbouw.
De kop van de Hovawart is krachtig, met een licht gewelfde schedel, een duidelijke stop en een rechte neuslijn. De snuit is breed en krachtig, met een zwarte neus en sterke, goed sluitende lippen. De oren zijn middelgroot, driehoekig van vorm en hangen losjes langs het hoofd, wat bijdraagt aan de alerte uitdrukking van de hond. De ogen zijn ovaalvormig en donkerbruin van kleur, met een intelligente en vriendelijke blik.
De vacht van de Hovawart is een van zijn meest kenmerkende eigenschappen. Het is lang, licht golvend tot recht, en voelt stevig aan zonder zachte ondervacht te verliezen. De beharing is bijzonder weelderig op de borst, buik, achterkant van de benen (broek) en onder de staart. De staart zelf is dik behaard en wordt tot op spronghoogte gedragen of licht gebogen omhoog.
De Hovawart komt in drie erkende kleurvariëteiten voor: zwart, zwart-blond en blond. Zwart-blonde honden hebben een zwarte basis met goed afgebakende, rijke, goudblonde aftekeningen op snuit, borst, poten en onder de staart. Blond betekent dat de hond over het hele lichaam een egale, heldere goudblonde kleur heeft, zonder witte of donkere inslag. Bij alle kleurvarianten zijn witte borstvlekken, kleine witte tenen of een witte staartpunt toegestaan, maar bescheiden.
Qua bouw is de Hovawart gespierd, met een diepe borstkas en rechte rug. De beweging is ruim en vloeiend, wat de kracht en uithoudingsvermogen van de hond benadrukt. Algemeen straalt de Hovawart harmonie, alertheid en robuuste kracht uit, waarmee hij niet alleen een functionele werkhond is, maar ook een fraaie verschijning binnen zijn rasstandaard.
De Hovawart is een oud Duits hondenras met een rijke en interessante geschiedenis die teruggaat tot de Middeleeuwen. De naam 'Hovawart' is afgeleid van de Middelhoogduitse woorden 'Hova' (hof of erf) en 'wart' (waker), wat letterlijk 'hoeder van het erf' betekent.
In documenten uit de 13e eeuw wordt de Hovawart genoemd als een waak- en beschermhond op boerderijen, kastelen en landgoederen. Het ras was populair bij boeren en landeigenaren vanwege zijn bekwaamheid in het beschermen van bezittingen, het bewaken van huizen tegen inbrekers en het verdedigen van vee tegen roofdieren. In het beroemde Duitse rechtsboek “Schwabenspiegel” uit 1274 is de Hovawart een van de weinige hondenrassen die met name wordt genoemd vanwege zijn functie en waarde als waakhond.
Aan het eind van de 19e eeuw was het ras echter bijna uitgestorven, deels door de opkomst van andere waakhondenrassen en het veranderende leven op het platteland. Dankzij de inspanningen van kynologen als Kurt Friedrich König werd het ras begin 20e eeuw nieuw leven ingeblazen. Ze verzamelden honden die qua uiterlijk en karakter op de oude Hovawart leken uit verschillende regio’s van Duitsland en startten doelgerichte fokprogramma’s. Hierbij werden soms ook andere rassen zoals de Duitse Herder, Leonberger en Newfoundland ingezet om gewenste eigenschappen terug te fokken.
In 1922 werd het eerste officiële fokregister geopend en sindsdien is de Hovawart als ras erkend, eerst nationaal door Duitse kennelclubs en later internationaal door de Fédération Cynologique Internationale (FCI). Het ras werd bekend als intelligente, onafhankelijke en loyale huis- en werkhond, en wordt tegenwoordig niet alleen meer als waakhond ingezet, maar ook als hulp-, therapie- en reddingshond.
De geschiedenis van de Hovawart weerspiegelt een sterke band met de mens en een geleidelijke aanpassing aan veranderende rollen en omstandigheden, waardoor het ras tot op de dag van vandaag populair en gerespecteerd blijft in vele landen.