De Portugese Waterhond, oftewel Cão de Água Português, is een energieke en intelligente hond afkomstig uit Portugal. Oorspronkelijk werd dit ras gefokt om vissers te helpen bij het binnenhalen van netten, het apporteren van voorwerpen uit het water en het bewaken van boten. De vacht is krullend of golvend en waterafstotend, wat het ras uitermate geschikt maakt voor het werken in en rond water. Portugese Waterhonden zijn vriendelijk, aanhankelijk en uitermate geschikt als gezinshond. Ze staan bekend om hun loyaliteit en geschiktheid voor actieve gezinnen die veel tijd willen besteden aan bewegen en trainen. Hun intelligentie maakt ze relatief makkelijk te trainen, maar ze hebben dagelijks veel beweging en mentale uitdaging nodig om gelukkig te blijven.
De Portugese Waterhond is een middelgrote hondenras dat oorspronkelijk afkomstig is uit Portugal. Dit ras werd vroeger vooral ingezet door Portugese vissers, waar de honden hielpen bij diverse werkzaamheden aan boord van vissersboten, zoals het ophalen van netten en het overbrengen van boodschappen tussen schepen. De Portugese Waterhond staat bekend om zijn grote uithoudingsvermogen, intelligentie en zijn liefde voor water.
Het uiterlijk van de Portugese Waterhond is robuust en gespierd. Ze hebben een krullende of golvende, waterbestendige vacht die geen ondervacht heeft. Dit betekent dat ze weinig tot geen haar verliezen, wat ze geschikt maakt voor mensen met een milde allergie voor hondenhaar. De vacht komt in verschillende kleuren voor, zoals zwart, wit, bruin en combinaties hiervan. Regelmatig borstelen en professionele verzorging zijn nodig om klitten te voorkomen.
De Portugese Waterhond is actief, speels en leergierig. Het zijn intelligente honden die snel nieuwe commando’s oppakken en graag actief bezig zijn. Dit ras heeft dagelijks veel beweging en mentale stimulatie nodig. Lange wandelingen, zwemmen en hondensporten zoals gehoorzaamheid of behendigheid zijn perfecte activiteiten voor deze honden. Zonder voldoende uitdaging kunnen ze zich gaan vervelen en ongewenst gedrag gaan vertonen.
Qua karakter zijn Portugese Waterhonden sociaal, loyaal en zeer gehecht aan het gezin. Ze zijn doorgaans vriendelijk tegenover kinderen en andere huisdieren als ze goed gesocialiseerd zijn van jongs af aan. Hun waakzaamheid zorgt ervoor dat ze soms wat terughoudend zijn naar vreemden, maar agressiviteit komt zelden voor.
Gezondheidsproblemen die relatief vaak voorkomen bij dit ras zijn heupdysplasie, bepaalde oogaandoeningen en hartproblemen. Door verantwoord fokken en regelmatige gezondheidscontroles zijn deze risico’s echter te beperken. De gemiddelde levensverwachting van de Portugese Waterhond ligt tussen de 11 en 14 jaar.
Samenvattend is de Portugese Waterhond een vriendelijke, intelligente en actieve gezelschapshond die het beste tot zijn recht komt in een actief huishouden waar hij deel uitmaakt van het gezinsleven en waar voldoende tijd wordt besteed aan beweging en spel.
De Portugese Waterhond, in het Portugees bekend als "Cão de Água Português", is een middelgrote, atletisch gebouwde hond die oorspronkelijk afkomstig is uit de kuststreken van Portugal. Het ras heeft een zeer herkenbare, robuuste uitstraling en is bedoeld om kracht, uithoudingsvermogen en wendbaarheid uit te stralen; allemaal eigenschappen die nodig zijn om te functioneren als werkhond op vissersboten.
De schofthoogte ligt doorgaans tussen de 43 en 57 centimeter, waarbij reuen meestal iets groter zijn dan teven. Het gewicht varieert van 16 tot 25 kilogram, afhankelijk van geslacht en bouw. Hun lichaam is compact, met een diepe borstkas die zorgt voor een krachtige ademhaling tijdens het zwemmen. Het hoofd is tamelijk breed, met een duidelijke stop en een relatief korte snuit. De ogen zijn middelgroot, enigszins afgerond en meestal donkerbruin tot zwart van kleur, waarmee ze een alerte en intelligente uitdrukking krijgen. De oren hangen dicht tegen het hoofd aan en zijn hartvormig.
Het meest kenmerkende aspect van de Portugese Waterhond is echter hun vacht. Deze bestaat uit dichte, krullende of golvende haren, zonder ondervacht, waardoor de hond zeer weinig verhaart. Dit maakt het ras populair bij mensen met een allergie. De vacht voelt grof aan en heeft een natuurlijke olie-achtigheid die waterafstotend werkt, wat essentieel is voor hun werk als waterhond. Kleuren komen voor in effen zwart, wit, bruin of in combinaties van deze kleuren, zoals zwart-wit of bruin-wit patronen. Lichte vachtpatronen, zoals borst- en voetmarkeringen, komen ook voor.
De staart van de Portugese Waterhond is dik aan de basis en loopt spits toe, en wordt vaak omhoog gedragen als een kromming in een halve cirkel, vooral wanneer de hond alert is of in beweging. De voeten zijn voorzien van goed ontwikkelde zwemvliezen tussen de tenen, wat bijdraagt aan hun uitzonderlijke zwemprestaties. Hun algehele verschijning straalt kracht, lenigheid en een zekere speelsheid uit, die goed past bij hun vriendelijke en energieke karakter.
De Portugese Waterhond, ofwel de 'Cão de Água Português', kent een rijke en lange geschiedenis die teruggaat tot minstens de middeleeuwen. Deze uitzonderlijk vaardige werkhond werd oorspronkelijk gefokt langs de Portugese kust, waar hij vooral de vissers van de Algarve en andere vissersdorpen bijstond. De naam verwijst naar zijn nauwe band met het water en het feit dat zijn belangrijkste taken direct gerelateerd waren aan het leven op en rond zee.
De eerste geschreven verwijzingen naar de Portugese Waterhond dateren uit de 12e eeuw. Historische documenten en schilderijen tonen honden die opvallend veel lijken op het hedendaagse ras, vaak in de buurt van vissersboten of zwemmend in de zee. Zijn rol was cruciaal; hij hielp bij het binnenhalen van visnetten, het apporteren van overboord geslagen voorwerpen en berichten tussen boten overbrengen. Dankzij zijn uitstekende zwemvaardigheden en waterafstotende vacht werd hij gezien als een onmisbare helper voor de vissersgemeenschap.
De Portugese Waterhond was tot in de 20e eeuw vooral bekend in Portugal zelf, en zelden ver daarbuiten. Echter, door de modernisering van de visserij en de introductie van nieuwe technologieën raakte het ras bijna in de vergetelheid. In de jaren 1930 werd de toch al kleine populatie bedreigd met uitsterven, maar dankzij de inspanningen van rijke Portugezen, waaronder Vasco Bensaúde, werd een gericht fokprogramma opgezet. Bensaúde en anderen selecteerden de mooiste en meest karakteristieke exemplaren en begonnen deze te fokken, waardoor het ras behouden bleef.
Vanaf de jaren 1950 en 1960 groeide de internationale belangstelling, en het ras verspreidde zich langzaam naar andere delen van Europa en uiteindelijk ook naar de Verenigde Staten. Door zijn intelligente, loyale, en energieke aard werd de Portugese Waterhond niet alleen gewaardeerd als werkhond, maar ook als gezelschapsdier en showhond. Tegenwoordig is het ras wereldwijd erkend door grote kennelclubs, waaronder FCI en AKC.
De Portugese Waterhond blijft tot op de dag van vandaag een levendige herinnering aan de maritieme tradities van Portugal en is een symbool geworden voor doorzettingsvermogen, samenwerking en veelzijdigheid.